Sperm analizinde hiç sperm hücresi görülmemesidir. Tüm erkeklerde %1, infertilite sorunu olan erkeklerde %10-15 sıklığında saptanır. Tanı konulması için sperm örneğinin santrifüj edildikten (3000 devirde en az 15 dk) sonra mikroskopta büyük büyütmede hiç sperm görülmemeli ve bu durum en az iki farklı incelemede doğrulanmalıdır. Azosperminin genelde 3 farklı grupta incelenemesi mümkündür.

1) Hipogonadotropik Hipogonadizm: Azospermisi olan erkeklerde %1-2 civarında görülür.  Doğuştan ya da sonradan oluşan çeşitli hastalıklar nedeniyle hipotalamustan ya da hipofiz bezinden GnRH, FSH, LH hormonları salgılanamadığı için testislerde sperm yapımı ve testosteron üretimi olmaz. Sperm analizinde semen volümü azalmıştır, hiç sperm yoktur, kanda FSH, LH ve testosteron düzeyleri düşüktür, testisler atrofiktir. Erkeklerde kanıta dayalı olarak tıbbi olarak tedavinin etkili olduğu tek durumdur. Dışardan verilen GnRH agonistleri ya da FSH ve LH içeren ilaçlarla 6-18 aylık bir tedavi sonrasında sperm çıkışı mümkün olup, kendiliğinden gebelikler elde edilebilir ya da en azından TESE gibi cerrahi yöntemlere başvurmaya gerek kalmadan doğrudan tüp bebek yapılabilme şansı sağlanır.

2) Obstrüktif Azospermi: Azospermisi olan erkeklerin %10-15’inden sorumudur. Testislerde yapılan spermin taşınmasını sağlayan kanal sisteminde bir tıkanıklık ve spermin iletilmesinde bir sorun vardır. Doğuştan gelen anomaliler sonucunda vaz adı verilen kanalların olmaması (vaz agenezi), enfeksiyonlar, kanalların ameliyatta yanlışlıkla ya da erkeklerde korunmayı sağlamak amacıyla (vazektomi) kesilmesi ve çeşitli genetik sorunlar (Young sendromu) buna neden olabilir. Sperm analizinde semen volümü azalmıştır ve hiç sperm yoktur, FSH, LH, testosteron düzeyleri normaldir, testisler normal ya da normalden büyüktür. Testislerde sperm üretimi normaldir, ancak dışarı iletilememektedir. Yine kötünün iyisi olarak adlandırılabilecek bir gruptur ve testislerde sperm yapıldığı için bazı cerrahi girişimlerle ama daha çok TESA/PESA/TESE gibi testislerden sperm elde etme yöntemleri ile sperm bulunma ve tüp bebek uygulama şansı şansı %100’ e yakındır.

3-Non-obstrüktif Azoospermi:Azospermisi olan erkeklerde %60-80 oranında sorumludur. Testislerde hasara yol açan genetik faktörler, inmemiş testis, varikosel, kabakulak ya da non spesifik orşit gibi testis iltihapları, kemoterapi ya da radyoterapi işlemler sperm üretimini önleyerek azospermiye neden olurlar ancak olguların yaklaşık %50’inde bilinen hiçbir neden yoktur. Sperm analizinde semen volümü normalidir ve hiç sperm yoktur, FSH ve LH düzeyleri normaldir veya çoğunlukla yükselmiştir, testisler normal ya da normalden büyüktür. TESA/TESE/Mikro-TESE gibi yöntemlerle sperm bulma ve tüp bebek uygulama şansı yaklaşık %40-50 civarındadır.

Ankara Tüp Bebek Merkezi diğer blog yazıları için tıklayınız.