Geleneksel Çin Tıbbı’nın önemli bir tedavi aracı olan akupunktur, deri üzerinde bulunan özel noktalara iğne (ya da ısı, basınç) uygulayarak iç organlarda etki oluşturma prensibi ile iyileşme sağlamaktadır. Geleneksel Çin Tıbbına göre insan bedeni, içerisinde “esas güç, öz” diye tanımlanabilecek bir enerjinin (Qi) dolaştığı kanallar sistemiyle sarmalanmıştır. Bu kanallar deride uzanırlar ve belirli yerlerde vücudun içine doğru yönlenirler.
Kadınlarda infertilite ile ilgili yapılan çalışmalarda belirli noktalara akupunktur uygulamasıyla etkili olduğu düşünülen en az 4 farklı mekanizmanın bulunduğu ileri sürülmektedir. Bunlar;
1-Nöroendokrinolojik düzenleme: Hormonal dengenin kurulmasına yardımcı olur.
2-Uterusa ve overlere kan akımının artması: İyi kanlanamadığı için fonksiyonları bozulan dokuları iyileştirir.
3-Bağışıklık faktörlerini düzenleme: Hem hücresel düzeyde hem de serumda vücut bağışıklığını destekler.
4-Stress, anksiyete ve depresyonu azaltma: Endorfin ve serotonin salgılanmasını uyararak iyilik hali sağlar.
Bu mekanizmalar üzerinden ortaya çıkan etkilerle:
- Overlerin kanlanmasının arttığı,
- Ebriyonun rahime tutunmasının kolaylaştığı,
- Gebelik için gereken hormonal düzenlenmenin iyileştiği ve
- Ruhsal olarak rahatlamaya yol açtığı ileri sürülmektedir.
Akupunkturun hiç bir olumsuz yan etkisinin bulunmadığı ileri sürülerek infertilitede ve tüp bebek tedavilerinde güvenli bir tamamlayıcı/yardımcı tedavi olarak önerilmektedir. Ancak bu konularda yeterli kanıt mevcut değildir.